Co w ostatnich czasach wywołuje u większości ludzi nagły niepokój? Wskaźnik naładowania baterii telefonu lub laptopa na poziomie 1%. Chociaż nasze urządzenia są coraz mądrzejsze, potrafią więcej i działają szybciej, ciągle są uzależnione od „napędu” – energii elektrycznej. Nie zanosi się na to, żebyśmy w najbliższym czasie mogli sobie poradzić bez prądu – stąd też Energetyka (w tym Odnawialne Źródła Energii) została uznana za jeden ze strategicznych obszarów gospodarki w województwie łódzkim. Prezentujemy Regionalną Inteligentną Specjalizację (RIS) nr 4 – popłyniemy z prądem innowacji.
Skąd wziąć energię?
Każdy na to pytanie odpowie bez wahania – z elektrowni. W Polsce około 80% energii elektrycznej pochodzi z elektrowni węglowych. Ale to nie jedyne jej źródło – w 2013 roku 11,3% energii pochodziło z Odnawialnych Źródeł Energii – głównie z elektrowni wiatrowych i wodnych. W przyszłości, zarówno wykorzystanie konwencjonalnych źródeł energii, jak i źródeł odnawialnych i innych, powinno być bardziej efektywne – aby uzyskać więcej mocy mniejszym kosztem. W RIS nr 4 dofinansowane będą projekty z zakresu m.in. udoskonalania technologii wytwarzania energii z węgla, metod poprawiania kaloryczności paliwa. Dofinansowanie mogą uzyskać także projekty z zakresu tzw. Energy Harvesting – pozyskiwania małych ilości energii potrzebnych do zasilania m.in. różnego rodzaju czujników – np. umieszczonych na odzieży mogących pozyskiwać energię z ciepła ludzkiego ciała lub czujników mierzących stopień wibracji maszyn – właśnie z tych wibracji.
Poszczególnie nisze Inteligentnej Specjalizacji wyraźnie zachęcają też do podejmowania projektów z zakresu alternatywnych źródeł energii – na przykład pozyskiwania paliw z odpadów, coraz bardziej popularnych paneli słonecznych (i innych form wykorzystania energii słonecznej), energii wiatrowej i wielu innych.
Tak, jak zmieniają się technologie wytwarzania energii elektrycznej, zmienia się również to, skąd ona pochodzi. Okazuje się, że nie tylko z elektrowni może płynąć nam prąd. Możemy też użyć przewodów w drugą stronę – sami (w naszym gospodarstwie domowym) wytwarzać energię, a jej nadwyżki oddawać – może nie do elektrowni, ale do sieci energetycznej. Rozwój tego systemu – energetyki prosumenckiej – również jest promowany w ramach Inteligentnych Specjalizacji.
Jak przechowywać?
Nie tylko pozyskanie energii jest ważne – równie ważny jest odpowiedni jej transport i magazynowanie. Czy wiecie, że nie tylko akumulatory mogą przechowywać energię? Istnieją urządzenia, które potrafią to robić równie efektywnie, mają też nad akumulatorami pewną przewagę – na przykład można je naładować w bardzo krótkim czasie. Mowa o superkondensatorach – specyficznych elementach elektrycznych, których technologia ciągle jest rozwijana i może się okazać pomocna w wielu dziedzinach. Nie mylicie się – prace nad superkondensatorami także są na celowniku RPO WŁ. W ramach niszy gospodarczej XXX „Technologie w zakresie poprawy efektywności energetycznej, a w szczególności magazynowanie energii” wspierane będą także prace nad „tradycyjnymi” akumulatorami i bateriami, ale także innowacyjne technologie magazynowania energii z wykorzystaniem związków chemicznych czy… sprężonego powietrza.
Nowoczesna energetyka to nie tylko produkcja energii i jej magazynowanie, to również wiele skomplikowanych procesów związanych z jej przetwarzaniem i dystrybucją. Regionalna Inteligentna Specjalizacja podchodzi do tematu kompleksowo, wspierając wiele aspektów rozwoju energetyki. Czytając opisy nisz gospodarczych, napotkamy na wiele tajemniczych sformułowań i skrótów – znajdziemy tam i Wirtualne Elektrownie, Monitoring Strukturalny urządzeń związanych z wytwarzaniem energii, systemy automatyzacji rozległych sieci przemysłowych i rozdzielczych i wiele, wiele więcej. To, o czym warto pamiętać, to fakt, że technologie są cały czas ulepszane, a Łódzkie ma szanse stać się liderem w tej dziedzinie. Nie ma się też czego bać – wszak elektryka prąd nie tyka.
Wykaz Regionalnych Inteligentnych Specjalizacji