Transport jest nieodłącznym elementem życia każdego człowieka. Wszyscy przemieszczamy się pomiędzy domem a miejscem pracy, punktami handlowymi i usługowymi, miejscami kultury i sportu czy rozmaitymi instytucjami. W kontekście wyboru środka transportu decydującymi kryteriami są dla nas zazwyczaj nie tylko koszty, czas i komfort podróży, ale i niezależność. Przemieszczanie się własnym samochodem, abstrahując od kosztów z tym związanych (które nota bene nie są już tak ogromne jak przed laty), spełnia resztę tych kryteriów.
Co jednak stałoby się, gdyby każdy zapragnął poruszać się własnym samochodem?
Dobrze ukazuje taką sytuację wypowiedź Vukan'a Vuchic'a, inżyniera transportu z Uniwersytetu w Pensylwanii:
„Jeżeli wszyscy wsiadają do samochodów, system prędzej czy później się załamuje.”
Idąc tym tropem łatwo dojść do wniosku, że wspomniane wcześniej – czas, komfort i poczucie niezależności w poruszaniu się, w przypadku gdy większość ludzi wybiera transport samochodowy, tracą na swojej jakości. Samochód wymaga odpowiedniej infrastruktury, a ponadto zajmuje całkiem dużą jej powierzchnię, jak na pojazd, który najczęściej przewozi zazwyczaj tylko jedną osobę. Kierowcy tracą czas w korkach, irytacja odbiera im komfort podróży, a atmosfera „ugrzęźnięcia” w pojeździe z pewnością konfrontuje poczucie niezależności z rzeczywistością. Oprócz tego, nie należy zapominać o negatywnym wpływie emitowanych przez samochody spalin na stan atmosfery, jak i warto wziąć pod uwagę skutki gospodarcze z jakimi przyszłoby się zmierzyć.
Z tych powodów, wiele osób, pomimo że mogłoby sobie pozwolić na poruszanie się własnym samochodem, decyduje się na korzystanie z publicznych środków komunikacji bądź też wybiera rower, który w ostatnich latach bardzo zyskał na popularności, stając się codziennym środkiem transportu. Tego typu proces nazywa się równoważeniem transportu. Pytanie tkwi w tym czy system transportu w naszym regionie można uznać za zrównoważony.
Czym jest zrównoważony system transportowy?
Według ekspertów Komisji Europejskiej zrównoważony system transportowy to taki, który:
- „Zapewnia dostępność celów komunikacyjnych w sposób bezpieczny, niezagrażający zdrowiu ludzi i środowisku w sposób równy dla obecnej i następnych generacji;
- pozwala funkcjonować efektywnie, oferować możliwość wyboru środka transportowego i podtrzymać gospodarkę oraz rozwój regionalny;
- ogranicza emisje i odpady w ramach możliwości zaabsorbowania ich przez ziemię, zużywa odnawialne zasoby w ilościach możliwych do ich odtworzenia, zużywa nieodnawialne zasoby w ilościach możliwych do ich zastąpienia przez odnawialne substytuty, przy minimalizowaniu zajęcia terenu i hałasu.”
Jak Fundusze Europejskie mogą pomagać w równoważeniu transportu?
Rozbudowana infrastruktura transportu publicznego, z nowoczesnym taborem, świadczącym usługi o wysokim standardzie, dzięki którym jest konkurencyjny wobec transportu indywidualnego to same korzyści dla nas jako dla mieszkańców województwa. Więcej pasażerów podróżujących komunikacją miejską oznacza mniej samochodów na drogach i mniejsze ich obładowanie. To również zmniejszone obciążenie spalinami środowiska naturalnego. Dlatego też w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2007–2013 z Funduszy Europejskich wspieraliśmy przedsięwzięcia polegające na inwestycjach w miejski transport publiczny czy też inteligentne systemy transportu. Z dotacji skorzystały między innymi:
- Miasto Bełchatów, poprzez zakup nowych autobusów przystosowanych do przewozu osób w lokalnym transporcie zbiorowym wraz z modernizacją infrastruktury obsługi transportu publicznego i pasażera. Całkowity koszt projektu wyniósł 7 555 491,70 zł, z czego dofinansowanie z Funduszy Europejskich pokryło 5 042 115,03 zł.
- Gmina Pabianice, poprzez poprawę dostępności i bezpieczeństwa transportu miejskiego na terenie Gminy Miejskiej Pabianice. Z projektu wartego 6 045 279,29 zł, Fundusze Europejskie pokryły 4 427 556,50 zł.
- Gmina Miasto Łowicz, zakupując autobusy przystosowane do przewozu osób niepełnosprawnych, unowocześniając w ten sposób swój tabor. Całkowity koszt projektu wyniósł 4 602 816,00 zł, dofinansowanie z Funduszy Europejskich opiewało na 3 202 800,00 zł.
- Województwo łódzkie, wdrażając projekt „Inteligentne Systemy Transportu – Monitorowanie Obciążeń Dróg”. Koszt inwestycji wyniósł 9 524 256,78 zł, z czego Fundusze Europejskie pokryły 85% tej kwoty.
Czy to wystarcza?
Prawda jest jednak taka, że to zmotoryzowani uczestnicy systemu transportowego mają największy wpływ na to, jak funkcjonuje on w ich okolicy. Warto o tym pamiętać i przy okazji zbliżającego się Światowego Dnia Bez Samochodu (22 września) przypomnieć sobie przedstawioną poniżej grafikę i skorzystać z rozwijanych środków komunikacji publicznej bądź też z myślą o własnym zdrowiu – po prostu wsiąść na rower.
