W harmonogramie konkursów RPO WŁ przy niektórych pozycjach pojawia się tajemniczy skrót - ZIT. Co bardziej dociekliwi dotrą do źródeł i samodzielnie rozszyfrują go jako Zintegrowane Inwestycje Terytorialne. To jednak dalej nie odpowiada na pytanie - czym są owe ZIT-y?
Problem
Fundusze Europejskie są skutecznym narzędziem wprowadzania pozytywnych zmian w wielu obszarach funkcjonowania państwa: społecznych, ekonomicznych, związanych z ochroną środowiska i innych. Duża część projektów związanych z tymi zmianami jest ograniczona do poszczególnych obszarów. Dotychczas jednak brakowało narzędzia, które pozwalałoby na planowanie i przeprowadzanie kompleksowych zmian – zmian, które obejmują więcej zakresów tematycznych, finansowanych z różnych źródeł.
Rozwiązanie
Zintegrowane Inwestycje Terytorialne to narzędzie do wdrażania strategii terytorialnych. Nie jest to ani działanie ani subpriorytet żadnego z programów operacyjnych. ZIT pozwala realizować złożone projekty, łączące różne zakresy tematyczne. Główna idea ZIT to współpraca między samorządami, w taki sposób, aby maksymalnie wykorzystać atuty regionu i wspólnie rozwiązywać problemy. Projekty te mogą być finansowane z różnych osi priorytetowych w ramach jednego programu operacyjnego, bądź z różnych programów operacyjnych. Co więcej projekty mogą być realizowane na obszarach definiowanych w inny sposób niż tylko podział administracyjny.
Dla kogo?
ZIT przeznaczone są dla samorządów - aby realizować projekt w formule ZIT, poszczególne podmioty powinny sformalizować swoją współpracę. Na przykład w formie stowarzyszenia międzygminnego albo związku miast.
Elementy ZIT
Na ZIT składają się:
• wyznaczone terytorium oraz zintegrowana strategia rozwoju terytorialnego,
• pakiet działań podlegających implementacji,
• ustalenia dotyczące zarządzania ZIT.
Terytorium i strategia rozwoju
Terytorium może zostać zdefiniowane np. jako dzielnica miasta, obszar miejsko wiejski, sieć miast podobnej wielkości albo obszar transgraniczny. Dla wdrożenia ZIT niezbędne jest także opracowanie międzysektorowej strategii zintegrowanego rozwoju, która będzie wykorzystywać wzajemne wspieranie się działań różnych sektorów.
Pakiet działań w ramach ZIT
Poprzez użycie ZIT można realizować działania, które spełniają założenia poszczególnych osi priorytetowych w ramach programów operacyjnych oraz są wykorzystywane do celów wyznaczonych w strategiach terytorialnych. Działania mogą być finansowane z programów: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, i wspierane przez środki z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego (EFMR). Nie ma konieczności wykorzystywania środków z każdego programu w każdej z ZIT.
Zarządzanie ZIT
Odpowiedzialność za zarządzanie i wdrożenie działań w ramach ZIT ponosi Instytucja Zarządzająca Programu. Może delegować część zadań związanych z zarządzaniem i wdrożeniem na instytucje pośredniczące – np. władze samorządowe, organizacje pozarządowe, organizacje ds. rozwoju.